Τι είναι η διαφήμιση;

Τη διαφήμιση μπορεί να την ορίσει κανείς σαν μια επιστημονική τεχνική που επιδιώκει να προσελκύσει το ενδιαφέρον των καταναλωτών για τα προϊόντα ή υπηρεσίες μιας συγκεκριμένης επιχείρησης, και χρησιμοποιεί για το σκοπό αυτό μέσα που επιδρούν ψυχολογικά στο σύνολο των ενδεχομένων καταναλωτών αυτών των προϊόντων.

Η διαφήμιση λοιπόν απευθύνεται στους ανθρώπους με την ιδιότητά τους ως καταναλωτές και επιδιώκει να πληροφορήσει όλους εκείνους που θα ήθελαν ν’ αγοράσουν προϊόντα και υπηρεσίες πριν προβούν στην αγορά. Από τη σκοπιά αυτή, η διαφήμιση δεν σημαίνει τίποτα άλλο παρά τη μεταβίβαση πληροφοριών. Την ανταλλαγή πληροφοριών, σκέψεων και σημάτων μεταξύ των ανθρώπων την χαρακτηρίζει κανείς “επικοινωνία”.

Η επικοινωνία διακρίνεται σε άμεση, (όταν δύο ή περισσότεροι άνθρωποι ανταλλάσσουν πληροφορίες και σκέψεις) και σε έμμεση (όταν μεταξύ των ανθρώπων μεσολαβεί ένας φορέας, ένα μέσο, που μεταβιβάζει τις πληροφορίες, σκέψεις και αξίες – όταν μεταξύ των ανθρώπων παρεμβάλλονται τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, π.χ. τηλεόραση, ραδιόφωνο, τύπος κ.λ.π.)

Σε μια απλή μορφή η διαδικασία επικοινωνίας αποτελείται από: α) τον “πομπό”, ο οποίος θέλει να μεταβιβάσει κάποια πληροφορία, β) το “μήνυμα”, δηλαδή η πληροφορία και γ) τον “δέκτη” του μηνύματος.

Η επικοινωνία μεταξύ των παραγωγών – πωλητών των προϊόντων ή υπηρεσιών και των αγοραστών – καταναλωτών, έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί στη κοινωνία μας, που λειτουργεί η οικονομία της αγοράς, αμφότεροι μπορούν ελεύθερα ν’ αποφασίζουν.

Η αρχή αυτή της οικονομίας της αγοράς εγγυάται μια οικονομία, χωρίς υπερβολικές επιδράσεις εκ μέρους του κράτους, όπου η προσφορά και η ζήτηση καθώς και οι τιμές διαμορφώνονται ελεύθερα. Αυτό σημαίνει ότι ο καταναλωτής είναι ελεύθερος να διαλέξει μεταξύ των προϊόντων και υπηρεσιών που προσφέρονται και ο παραγωγός ν’ αποφασίσει ελεύθερα ποια προϊόντα ή υπηρεσίες θα παράγει και θα προσφέρει. Σ’ αυτή τη περίπτωση όμως θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις επιθυμίες των καταναλωτών, εάν δεν θέλει να του μείνουν αζήτητα τα προϊόντα του.

Στις κοινωνίες που λειτουργεί η οικονομία της αγοράς, η σχέση παραγωγού – καταναλωτή είναι σχέση ανταλλαγής, δηλαδή ανταλλάσσουν προϊόντα και υπηρεσίες έναντι χρημάτων. Πρέπει λοιπόν οι δυο πλευρές να “συζητήσουν” μεταξύ τους και να ανταλλάξουν πληροφορίες ώστε να πραγματοποιηθεί η αγορά. Σ’ αυτή αναφερόμαστε στη λεγόμενη “επικοινωνία της αγοράς”.

Η πιο σημαντική μορφή επικοινωνίας της αγοράς είναι η διαφήμιση. Στη διαφήμιση, “πομπός” είναι ο παραγωγός (διαφημιζόμενος), το μήνυμα λέγεται “διαφημιστικό μήνυμα” και ο “δέκτης” είναι ο καταναλωτής. Με τη διαφήμιση ο παραγωγός επιδιώκει να επηρεάσει τον καταναλωτή και να κατευθύνει την προτίμησή του για την αγορά του προβαλλόμενου αγαθού. Ο διαφημιζόμενος (παραγωγός) μπορεί να μεταβιβάσει το διαφημιστικό μήνυμα άμεσα ως προσωπική δήλωση (λιανοπωλητής) και έμμεσα με τη βοήθεια διαφόρων διαφημιστικών μέσων.

Ο καταναλωτής απ’ την πλευρά του είναι επίσης δέκτης των διαφημιστικών μηνυμάτων των ανταγωνιστών του συγκεκριμένου παραγωγού. Ακόμη, ο καταναλωτής μπορεί να δραστηριοποιηθεί ο ίδιος για τη συγκέντρωση πληροφοριών σχετικά με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που τον ενδιαφέρουν.